Decyzja o zakończeniu tak ważnego etapu w życiu każdego człowieka, jakim jest małżeństwo, powinna być odpowiednio przemyślana. Osoba, która decyduje się na jej podjęcie musi także postanowić, czy wnosić do sądu o rozwód, czy też o orzeczenie separacji.
Czym różnią się obie te opcje?
Rozwód
Sąd orzeka rozwód, jeśli z dowodów przedstawionych przez strony wynika, iż doszło w ich przypadku do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Jest istotne, aby obie te przesłanki wystąpiły łącznie.
O zupełnym rozkładzie pożycia małżeńskiego mówimy, kiedy para przestaje posiadać wspólne więzi emocjonalne, osobiste i ekonomiczne. Mówiąc krótko, w wypadku małżeństwa, które nie mieszka już razem, nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego oraz nie posiada już więzi emocjonalnych i osobistych, w ich przypadku dochodzi właśnie do zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego.
Aby taka para mogła otrzymać rozwód musi jeszcze spełnić jedną przesłankę – rozkład jej małżeństwa powinien być także trwały. Znaczy to, że nie ma już w jej przypadku możliwości powrotu do poprzedniego stanu. Sąd decyduje o tym biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, a także postawę samych małżonków wobec siebie. Jeśli dojdzie do wniosku, że nie ma już nadziei na odbudowę więzi małżeńskich pomiędzy kobietą a mężczyzną, wtedy decyduje, że rozkład jej pożycia jest trwały.
Kiedy obie te przesłanki zostaną spełnione sąd może orzec rozwód. W przypadku spełnienia tylko pierwszej z nich, sąd orzeka separację, nie jest możliwe w takim wypadku orzeczenie rozwodu. Skutkiem rozwodu jest anulowanie małżeństwa, zarówno kobieta, jak i mężczyzna mają więc prawo do ponownego zamążpójścia, powrotu do starego nazwiska oraz nie posiadają już żadnych więzi prawnych łączących ich z byłym partnerem.
Separacja
Jeśli jednak okaże się, że doszło jedynie do zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego i jest możliwość, że para w przyszłości do siebie wróci, sąd zamiast rozwodu orzeka separację.
Głównym celem instytucji separacji jest danie małżonkom czasu na podjęcie decyzji, czy chcą być razem, czy też chcą się definitywnie rozejść. Sąd może ją orzec nawet, kiedy dojdzie do wniosku, że rozkład pożycia takiej pary spełnia także przesłankę trwałości. To do decyzji małżonków należy bowiem, czy chcą rozwodu czy też decydują się na separację.
Sama separacja nie prowadzi do zniesienia instytucji małżeństwa, zawiesza ją tylko na pewien czas, podczas którego para musi podjąć ostateczną decyzję, czy chce kontynuować wspólne życie, czy nie. W wypadku, kiedy małżonkowie zdecydują się do siebie wrócić, sąd anuluje orzeczenie o separacji i małżeństwo obojga pozostaje obowiązujące.
W wypadku separacji jako, że małżeństwo nadal istnieje, para jest nadal zobowiązana do wzajemnej pomocy, jeśli wymagają tego względy słuszności.
Separacja jest także procedurą znacznie szybszą i mniej kosztowną od rozwodu. Nie trzeba bowiem udowadniać trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego, co niekiedy może być dość trudne do udowodnienia. Zwykle sąd orzeka o niej już na pierwszej rozprawie, zwłaszcza jeśli para nie posiada wspólnych dzieci.